Posted in Մայրենի

Գործնական քերականություն

196. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրված գոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):

Այգում մի մարդ ինչո՞վ գործ էր անում:
Բահ, մկրատ, թիակ: 

Նրանց ավելացավ՝ ով վերջնածանցը։

197. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրվածգոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):

Հիանում էր ինչո՞վ:
Երգ, աշխարհ, ընկերներ, շարժումներ:

Հիանում էր աշխարհով։

Հիանում էր երգով։

Հիանում էր ընկերներով։

Հիանում էր շարժմներով։

Ավելացավ՝ ով վերջնածանցը։

198. Տրված նախադասությունները լրացրո՛ւ դպրոցբառով՝ ուշադրություն դարձնելով վերջավորություններին:

Ամեն առավոտ դպրոց եմ գնում:
Մի մեքենա մոտեցավ մեր դպրոցին:
Այսօր Արան վերջինը դուրս եկավ դպրոցից:
Մեր դպրոցով բոլորս էլ հիանում ենք:
Ես ու քույրս սովորում ենք դպրոցում:

199. Բառակապակցություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրվածգոյականները գրելով: Բառերին ի՞նչվերջավորություններ ավելացան:

Պառկել որտե՞ղ:
Ծովափ, մահճակալ, անդունդի եզր, գետի ափ, անտառի բացատ անկողին, հիվանդանոց:

Պառկել ծովափում։

Պառկել մահճակալում։

Պառկել անդունդում։

Պառկել եզրում։

Պառկել գետի ափին։

Պառկել անտառի բացատի անկողնում։

Պառկել հիվանդանոցում։

Նրանց ավելաավ՝ ում և ին վերջնածանցները։

200. Բառակապակցություններ կազմ՛իր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրված գոյականները գրելով:

Ծանոթանալ ո՞ւմ հետ: Ծանոթանալ ինչի՞ն:
Մրցակից, կարծիք, տեսակետ, գիրք, մեքենա, աղջիկ, տղա զբոսաշրջիկ (կարող ես ուրիշ բառեր էլ գրել):

Ծանոթանալ մրցակիցի հետ։

Ծանոթանալ կարծիքին։

Ծանոթանալ տեսակետներին։

Ծանոթանալ գրքին։

Ծանոթանակ մեքենային։

Ծանոթանալ աղջկա հետ։

Ծանոթանալ տղայի հետ։

Ծանոթանալ զբոսաշրջիկի հետ։

201. Բառակապակցություններ կազմի՛ր՝ հարցում արտահայտող բառի փոխարեն գոյականներ գրելով:

Սիրահարվել ո՞ւմ. Սիրահարվել ինչի՞ն:
Սիրել ո՞ւմ: Սիրել ի՞նչ:

Սիրահարվել աղջկան։

Սիրահարվել տիկնիկին։

Սիրել տղային։

Սիրել կենդանուն։

202. Հիվանդ, գազան բառերին ավելացրո՛ւ ի, ից, ներ,ով, ը վերջավորությունները և ստացված բառաձևերով նախադասություններ կազմիր:

Հիվանդներ, գազաններ, հիվանդից, գազանից, հիվանդով, գազանով, հիվանդի, գազանի, հիվանդը, գազանը։

Ես հիվանդով և գազանով մտա գազանանոց։

Հիվանդները գտնվում են հիվանդանոցում, իսկ գազանները գազանանոցում։

Հիվանդի պալատում անակնկալ է սպասվում։

Գազանի գազանանոցում ընկեր է սպասվում։

Հիվանդը սպասում է իր ընկերոջը։

Գազանը սպասում է իր ընկերոջը։

203. Կետերի փոխարեն գրի՛ր ածանց կամվերջավորություն բառերը:

Երբ արմատին կամ բառին … ենք ավելացնում, եղած իմաստը փոխվում է, և նոր բառ է ստացվում: Իսկ երբ… ենք ավելացնում, բառի արտահայտած իմաստը չիփոխվում, փոխվում է նրա ձևը՝ նախադասությանմյուս բառերին կապվելու համար:
 բառ կազմող մասնիկ է: … օգնում է, որ բառը խոuքիմեջ կապվի ուրիշ բառերի հետ:
Բառի հիմքը  առաջ եղած մասն է:

204. Տրված բառերով կազմի՛ր
ա) ածանցավոր բառեր,

բ) բառաձևեր:
Ջուր, ձայն, ձեռք:

 

205. Տրված բառախմբերը համեմատի՛ր և խմբերից յուրաքանչյուրին փորձի՛ր անուններ տալ:

Ա. Տղա, քար, սեղան: Այստեղ բառերը պարզ են։
Բ. Տղան, տղայի, տղային, տղայով, տղայից, քարը, քարին, քարից, քարով, քարում, սեղանը, սեղանի, սեղանին, սեղանից, սեղանով:

Այստեղ ավելանում է՝ ն, ի, ին, ից, ում, ը, ով ածանցները։

206. Անտառ բառը տարբեր ձևերով գործածելով՝ նախադասություններ կազմի՛ր:

Անտառում քայլում էր, մի գեղեցիկ աղջիկ, անտառի գեղեցիկ մասում։

207. Տրված բառերի բոլոր հնարավոր ձևերը գրի՛ր:

Պահարան, պահակ, խողովակներ, դարակներ:

Պահարանի, հապարաններ, պահարանից, պահարանով, պահարաններից, պահարաններով, պահարանների։

Պահակի, պահակներ, պահակից, պահակով, պահակներից, պահակներով։

Խողովակներով, խողովակների, խողովակներից, խողովակներով, խողովակները, խողովակնն։

Դարակների, դարակներով, դարակներից, դարակներնն, դարակները, դարակների, դարակներն։

208. Կետերի փոխարեն գրի՛ր գրիչ, բույն, ծով բառերիձևերը: Բոլոր բառերի նման ձևերը խմբավորի՛ր: Յուրաքանչյուր բառը քանի՞ ձև ունեցավ:

Իր  հյուսել էր մեր այգու ամենաբարձր ծառի վրա:
Չմոտենաս իմ …, ձագուկներս հանկարծ կվախենան:
Ճուտը գլուխը  դուրս էր հանել ու սպասում էր մորը:
Այդ թռչունին իր ձագերով ու  կբերեմ, որ իմ այգումապրի:
Ձագուկները կծկվել էին  ու վախեցած նայում էին:
Գիշերվա փոթորկից հետո  հանգստանում էր:
Մեքենան մոտենում էր …, արդեն լսվում էր նրաշառաչը:
Որոշեց  հեռու ապրել, որ մոռանա այդ դեպքը:
Փոթորկուն  հիանում եմ, բայց և վախենում եմլեռնացող ալիքներից:
Ամբողջ օրը լողում էր  ու վերադառնալու մասին չէրմտածում:
Իմ … լավ չի գրում:
Ձեռքը գցեց ընկերոջ  ու ծոցատետրում ինչ-որ բան նշեց:
Ամբողջ թանաքը  դուրս էր հոսել, ու պայուսակըտեղ-տեղ սևացել էր:
Այդպիսի բաները սովորական  չեն գրում:

209. Բոլոր նման բառաձևերը խմբավորի՛ր: Ո՞րն է նմանությունը:
Ափից, շենք, գյուղին, շենքով, գյուղում, ափ, գյուղով, շենքում, ափով, գյուղից, գյուղ, շենքից, ափին, շենքին:

Ա) Ափից, շենքից, գյուղից։

Բ) Շենք, ապ, գյուղ։

Գ) Գյուղին, ափին, շենքին։

Դ) Շենքով, գյուղով, ափով։

Ե) Գյուղում, շենքում։